De Blue Deal van de Vlaamse overheid bepaalt dat alle Vlaamse gemeenten een hemelwater- en droogteplan moeten voorleggen in 2024. Diepenbeek is één van de weinige Vlaamse gemeenten die al een plan goedgekeurd heeft. Het actieplan moet gemeente wapenen tegen de
gevolgen van de klimaatopwarming en overstromingsgevaar verkleinen.
Wat is hemelwater?
Hemelwater is een verzamelnaam voor regen, sneeuw, hagel en dooiwater. Het hemelwaterplan- en droogteplan legt vast hoe de gemeente Diepenbeek op lange termijn zal omgaan met hemelwater. Het beantwoordt de vraag hoe vandaag en in de toekomst het water afkomstig van bestaande en geplande wegen, woningen en (on)verharde oppervlakten (her)
gebruikt, geïnfiltreerd, geborgen en vertraagd kan afgevoerd worden in Diepenbeek. Met andere woorden waar er ruimte voor water gecreëerd wordt. En dat is belangrijk want door de
klimaatopwarming neemt de intensiteit van de buien flink toe en moeten er op korte tijd grote hoeveelheden water kunnen verzameld/verwerkt worden om problemen te vermijden.
Aanpak wateroverlast
De gemeente Diepenbeek wordt doorkruist door vele waterlopen die in het verleden aanleiding gaven tot wateroverlast. Daarnaast heeft Diepenbeek een sterk verhard centrum, gelegen
rond de ingebuisde Paanhuisbeek en verschillende dichtbebouwde woonwijken. De snelweg en een aantal gewestwegen zijn drukke verkeersaders die het lokale watersysteem sterk belasten.
Diepenbeek werd in 2016 drie keer getroffen door hevige kortstondige regenbuien wat voor zware wateroverlast zorgde. Vooral het Reitje, het centrum, Dorpheide en woonzorgcentrum De Visserij deelden toen in de klappen.
De gemeente heeft toen onmiddellijk samen met Fluvius een aantal concrete maatregelen genomen om het risico op wateroverlast naar de toekomst te verkleinen, maar is meteen ook samen met Fluvius gestart met de opmaak van een hemelwaterplan. Later werd het droogteplan hier ook in verwerkt. Een aantal concrete projecten om de wateroverlast te beperken zijn reeds uitgevoerd: op het Reitje de aanpak van de Bessembeek en de Keibeek en de aanleg van de nieuwe riolering in de Keistraat, werken in de Heidestraat, en aanpassingen aan rivier De Laak om wateroverlast te vermijden aan woonzorgcentrum De Visserij. Deze inspanningen hebben geloond want nieuwe problemen zijn sinds de werken zijn voltooid, voorlopig uitgebleven gelukkig.
Ook blijft Diepenbeek flink investeren in de aanleg van gescheiden riolering waarbij het hemelwater en het afvalwater van elkaar wordt afgekoppeld. Zo wordt het hemelwater
ontkoppeld van het rioleringsstelsel. Veel subsidies werden voor deze werken al binnengehaald.
Groene Stapstenen
Beleidsmatig wordt er al flink ingezet op het ontharden van het openbaar domein in de gemeente. We zien vanuit het gemeentebestuur heel wat realisaties in het project
Groene Stapstenen: de heraanleg van de Weidestraat, de heraanleg van de voetpaden in de Varkensmarkt, de heraanleg van de omgeving van de Sint-Rochuskapel. Telkens werd gekozen voor minder verharding zodat het water makkelijker de bodem kan infiltreren en voor meer groen.
Sensibiliseren
Verder wordt beleidsmatig ingezet om zowel op privaat als openbaar domein zoveel mogelijk water ter plaatse verzamelen, zodat dit kan infiltreren in de bodem, en/of kan hergebruikt worden. Het riolerings- en waterlopenstelsel wordt zo minder belast. Daarom wordt werk gemaakt van infiltratiepunten in en rond het centrum en worden waterbufferingszones voorzien rond waterlopen. Ook zal de gemeente bewoners sensibiliseren omdat ook op privaat domein grote kansen liggen voor de verbetering van de waterhuishouding. De gemeente bekijkt of ze
dit kan ondersteunen met subsidies.
Tips om water te besparen
- Installeer een hemelwaterput met pomp en gebruik dit water voor het spoelen van toiletten, de wasmachine, het wassen van de auto en het sproeien van de tuin.
- Neem eerder een douche dan een bad.
- Koop een goede spaardouchekop en spaar 40 à 50 % aan water.
- Ben je aan het bouwen of is je toilet aan vervanging toe? Kies voor een toilet met een dubbele spaartoets.
- Laat het water niet onnodig lopen. Bij het tandenpoetsen, ben je al snel 1 à 2 liter kwijt.
- Repareer lekkende kranen en stortbakken zo snel mogelijk. Een kraan die tien druppels water per minuut lekt, verspilt 5 à 6 liter water per dag (of 2000 liter per jaar).
- Plaats spaarperlatoren of bruismondstukken op kranen. De goede merken leveren een besparing op van 40 tot 50 %.
- Kies waterzuinige was- en vaatmachines.
- Was de auto met emmers water. Een tuinslang verslindt tot 2000 liter water per uur!
- Sproei de tuin alleen als het langdurig droog is. Liever één keer per week een kwartier, dan elke dag vijf minuten: de planten zullen diepere wortels krijgen en minder gevoelig worden voor droogte. Geef bij voorkeur 's ochtends water. 's Avonds is het temperatuurverschil tussen het water en de bodem te hoog, wat de planten kan beschadigen.
- Plaats een groendak op een plat dak. Dit vangt het water op en beschermt je dak. Het zal ook de temperatuur in huis matigen. Zo blijft het warmer in de winter en koeler in de zomer. En je hebt het jaarrond een prachtig uitzicht.
- Kun je jouw regenwater niet aansluiten op een hemelwaterput? Plaats dan een infiltratievoorziening. Deze zal het water bufferen waardoor dit langzaam insijpelt in je tuin.